Płyta językowa

Łuk zębowy, zwany dotychczas niesłusznie klamrą ciągłą lub - w krajach anglojęzycznych - łukiem Kennedy'ego, składa się z jednolitego paska metalowego usytuowanego na górnokątowej, językowej powierzchni zębów dolnych lub górnych. Zwiększa stabilizację protezy dolnej. Przy jego stosowaniu łatwo jest prowadzić zabiegi higieniczne i pod warunkiem utrzymania właściwej higieny jamy ustnej nie staje się przyczyną próchnicy zębów. Daje zadowalającą sztywność całej konstrukcji, jednak mniejszą niż w przypadku łuku zębowo-podjęzykowego. Ze względu na swoje walory chętnie stosowany jest w krajach skandynawskich jako metoda z wyboru w projektowaniu dolnej protezy szkieletowej.

Płyta językowa jest pasmem metalowym pokrywającym zęby, przyzębie i błonę śluzową wyrostka zębodolowego od strony językowej. Z wymagań, jakie są stawiane dużym łącznikom protezy szkieletowej, spełnia właściwie tylko jeden, a mianowicie zapewnia sztywność konstrukcji. Nie umożliwia kontroli płytki nazębnej i wykonywania zabiegów higienicznych oraz pokrywa dziąsło brzeżne. Kształtem i zasięgiem przypomina płytę językową dolnej osiadającej protezy skrzydłowej wykonanej z akrylu, która była często stosowana w ubiegłych latach w tzw. lecznictwie społecznym oraz jest stosowana obecnie w ramach świadczeń refundowanych (Narodowy Fundusz Zdrowia). Konstrukcja taka przyczynia się do utraty wielu dolnych zębów przez ucisk na przyzębie, obnażania szyjek zębów i odkładania się dużych ilości płytki, co sprzyja rozwojowi próchnicy i chorób przyzębia.

Z powyższych względów dla wielu stomatologów stosowanie płyty językowej jest sprawą dyskusyjną. Konstrukcja ta ma tyluż zwolenników, co i przeciwników. Powstaje pytanie, dlaczego stosowanie płyty językowej jako dużego łącznika dolnej protezy szkieletowej ma tak wielu zwolenników?
Czym się ona różni od płyty językowej osiadającej dolnej protezy akrylowej? Otóż różni się tym, że jest wykonana z metalu, solidnie podparta na zębach oporowych i nie uciska przyzębia. Na pytanie pierwsze można odpowiedzieć następująco: niewątpliwie z powodu pokrycia zębów i przyzębia tworzą się warunki do zwiększonego odkładania się płytki nazębnej. Jednak, jak podają Petridis i Hempton, Knezowić-ZIataric i wsp., Vanzeveren i wsp. oraz wielu innych, sztywność konstrukcji protezy szkieletowej, dobra higiena protez szkieletowych oraz wizyty u lekarza dają rękojmię zachowania zdrowej jamy ustnej przez użytkowników tych uzupełnień.

Zdaniem Rennera w celu osiągnięcia pełnego sukcesu w leczeniu protezami szkieletowymi należy zadbać o:

1. Utrzymanie skutecznego reżimu higienicznego zalecanego przez lekarza, co pozwoli skutecznie usuwać płytkę nazębną i płytkę protez.

2. Stałą współpracę lekarza z pacjentem, mającą na celu przedłużenie okresu użytkowania protezy szkieletowej.

3. Systematyczne wzywanie pacjenta przez lekarza na wizyty kontrolne, które powinny mieć miejsce w okresach od pół do jednego roku.

4. Właściwe zaprojektowanie protezy szkieletowej. Ważna jest ścisła współpraca lekarza z technikiem, któremu należy przekazać wszystkie niezbędne informacje umożliwiające poprawne wykonanie protezy.